ေက်ာက္တစ္လံုးဘုရားသမိုင္းအက်ဥ္း

ရခိုင္ျပည္ ၊ေက်ာက္ျဖဴျဖိဳ့
ေက်ာက္တစ္လံုးဘုရားသမိုင္းအက်ဥ္း

နိဒါန္း

ဒုတိယ ေျမာက္ဦးေရႊျပည္ျမိဳ့တည္ နန္းတည္ဘေစာသိရီငယ္မည္ေသာ သီရိသူရိယုစႏၵာ (မဟာရာဇာဘြဲ.ခံမင္းဗာၾကီးမင္း ) သည္ သကရဇ္ (၈၉၈ ) ခုႏွစ္ မွာေက်ာက္ျဖဴကၽြန္းဦး ဘီလူးေဆာင္ေၾကာင့္ထိုင္ လတၱံ ဆုိေရအတိတ္နန့္ အညီနန္းတက္ အထိမ္း အမွတ္ ဂူဘုရားကိုးဆူး အပါ အ၀င္ တည္ထားကိုးကြယ္ခပါေရ ။ ယင္း ဘုရားကိုးဆူမွာ ေျမာက္ဦးျမိဳ.နယ္က သိမ္ေတာ္ဘုရား၊ ေရႊဂူၾကီးဘုရား၊ ရေသ့ေတာင္ျမိဳ.နယ္ကဂူေတာင္ဘုရား၊ ဇီးကိုင္းဘုရား၊ ပု႑ားကၽြန္းျမိဳ.နယ္က ဂူ၀ဘုရား ၊ေပါက္ေတာ္ျမိဳ့နယ္က ၾကိမ္ေခြဘုရား၊ေတာ္ညိဳဘုရား၊ နတ္ေတာင္ၾကိဳင္ဘုရား နန့္ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ. က်က္သေရေဆာင္ ေက်ာက္တစ္လံုးဘုရားတိျဖိဳက္ပါသည္။ေက်ာက္တစ္လံုး ဘုရားတည္ေစာ္ မွာမငး္ဗာၾကီးကုသိုလ္မျပဳခင္ီကဂူေပါက္တခုဟိခပါရင့္။ ရမး္ျဗဲကၽြန္း ေတာင္ဘက္ ေက်ာက္နီေမာ္ နားက ကလိန္ေတာင္ျမစ္ေရျပင္ မွာကလိဂၤရာဇ္ျပည္ဟိခေေရအတြက္ ယင္းျပည္ပ်က္ က ငွက္ဆင္ပ်ံယဥ္စီးျပီးေကထြက္ေျပးလာေရ စိတၱရလကၤာရ နန့္ တပည့္တိေစာ္ ေဒနီရာ ( ေက်ာက္တစ္လံုးဘုရား ) မွာ ခိတၱဆင္းပီး ခ်ိန္းဆိုထားေရ ကလိဂၤရေသ့ ကိုေစာင့္ပနာဂူေပါက္ တစ္ခ ုကိုထုထြင္းခ ပါသည္။ထိုေနရာမွာ စေကါမ၊ ဘူတာ၀ါမာန၊ အဂၢိရစေသာ ဂမၻီရက်မ္း တိကို ျမဳပ္ႏွံျပီး ေက ေနာက္ဘက္အရပ္ ကို ငွက္ဆင္ပ်ံစီး ထြက္ခြာ လားကတ္ပါေရ။ မငး္ဗာၾကီးေခတ္မတိုင္မီကာလက ေဒပထမ ဂူေပါက္မွဘုရားဆင္းတုေတာ္တိကို ကိန္း၀ပ္ေစျပီးေက အနီးပတ္၀န္းက်င္ ကေဒသခံမ်ားကကုိယ္ကြယ္ပူေဇာ္ခကပါေ၇ ။ မငး္ဗာၾကီးေနာက္ပိုင္း ေျပာင္းလဲေရႊလ်ွားလာေ၇ ေခတ္အဆက္ဆက္မွာကုသိုလ္ရွင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးတိက ဂူေပါက္မ်ားတိုးခ်ဲ့ ထြင္းထုျပီး ဘုရားဆငး္တုမ်ားစြာကိုထုဆစ္သြင္းေလာင္း ကိန္၀မပ္စံပယ္ ျပီေက ကိုးကြယ္ခပါသည္။ လက္ဟိ အေျခအေန မွာ ေက်ာက္တစ္လံုးဂူဘုရားသည္ေလာငး္တစ္ေပါက္ေတာင္၏ ေတာင္နွာေမာင္းမွာ အလွ်ား( ၄၀၀ ) ေက်ာ္၊ အျမင့္ (၁၅ ) ေပ ( ၂၀ )ေပ ခန္.တြင္ ဂူေပါက္ ( ၅၄ ) ေပါက္ တြင္ ဗုဒၳဆင္းတုေတာ္
(၁၉၂ ) ဆူခန့္ ကိန္း၀ပ္စံပယ္လွ်က္ ဟိကတ္ပါသည္။ေျမျမင္မွဘုရားရင္ျပင္စၾကၤန္သို.တက္ေတေလွကားသံုးစင္း ဟိပါသည္။ ေျမာက္ဘက္အစြန္းဆံုးသည္မင္းတက္ေလွကားျဖိဳက္ပါသည္။မငး္ဗာၾကီးသည္ေဒေက်ာက္တစ္လံုးဂူဘုရားကိုတည္ေတာ္မူေယ အခါမွာ ဂႏၳရီပညာရွင္တိေစာ္ ေရွးရခိုင္ ေစတီပုထိုးစီရင္ ေလ့ ဟိပါသည့္ မ႑ိဳင္အစီအစိုင္အရင္းတိကိုထည့္သြင္းစီရင္ပနာ အဋာနာဠိယသုတ္လာ ေဟမ၀တနတ္ယကၡ နန့္ သာတာဂီရီနတ္ယကၡ ကို ေစာင့္ထားလွ်က္ေလာကပါလနတ္၊၀သုေျႏနတ္၊ ဂႏၳဗနတ္၊ နဂါး၊ ၀ိဇၹါ၊ ေဇာ္ဂ်ီ ၊ တပသီ၊ ဂမၻာန္မ်ားနန့္ျဂိဳဟ္ၾကီးကိုးလံုးကိုစီရင္ျပဳလုပ္ထားခပါသည္။ ေက်ာက္တစ္လံုးဘုရား၏ မငး္တက္ ေလွကားထိပ္ဦး ဘီလူးနွစ္ေကာင္ေရွ့မွာ လူနွစ္ရပ္ခန္ဟိဓါးစြဲေဆာင့္ေၾကာင့္ ထိုင္ေဟမ၀တနန့္ သာတာဂီရိနတ္ဘီလူးနွစ္ေကာင္ဟိပါယင့္ ။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္အတြင္း အဂၤလိပ္ေရတပ္ အေျမာက္ဒဏ္ ေၾကာင့္ယင္းနတ္ဘီလူး ရုပ္နွစ္ခု ပ်က္စီး ခပါသည္။ေက်ာက္တစ္လံုးဘုရားေနရာတြင္
ေလးျမိဳ့ေခတ္ဦးက ရဟႏၵာသစ ပ႑၀မေထရ္ သည္ သီတင္းသံုး က်င့္ၾကံအားထုတ္ခဖူးပါသည္၊ေခတ္ အဆက္ဆက္ရဟန္းသာမေဏမ်ား၊ ၀ိဇၵါေဇာ္ဂ်ီမ်ား ၊ ထြက္ရပ္ေပါက္လိုသူမ်ား၊ နတ္နဂါး လားေရာက္ တရားက်င့္ၾကံမူ၊အဓိ႒ာန္၀င္မူ၊ ဥပုသ္ေဆာင္၀င္မူ တိ ျပဳခကတ္ပါသည္။ ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ့ ယပ္လွဲေက်ာင္း ပထမ
ဆရာေတာ္ အရွင္ သာဂရလက္ထက္ မွာ ေက်ာက္တစ္လံုးဂူဘုရားတြင္ လာေရာက္ဥပုသ္ေစာင့္ေရ ေျမြေယာင္ေဆာင္နဂါး ကို အေႏွာင့္အယွက္ျပဳေယ အေခ် နွစ္ဦး မွာနဂါးအခိုးမူတ္ခံရကတ္ ေတ အျဖစ္အပ်က္တိဟိခတ္ဖူးပါသည္။ေနာက္ျပီးသံုးမိုင္ခန့္ေ၀းေသာကံေကာ္ေတာ ဘုရားတြင္ကိန္း၀ပ္ေသာ ပတၱျမားမ်က္ရွင္ ( ျပဒါးရွင္လံုး)သည္ လျပည့္ညတိမွာေက်ာက္တစ္တစ္လံုးဂူဘုရားအေပၚ မၾကာခဏ လာေရာက္ ရစ္၀ဲေလ့ဟိသည္ဟုတ္ ေရွ့လူၾကီးမ်ားေျပာၾကားပါသည္။
ေက်ာက္တစ္လံုးဘုရားေခတ္အဆက္ဆက္တြင္ ယခုအုန္းေတာ ရြာအနီး တည္ရွိခဖူးေရေက်ာက္ျဖဴရြာသားတိက ထိမ္းသမ္းေစာင့္ေရွာက္ကိုးကြယ္ ချပီး ေက်ာက္တစ္လံုးဘုရားေရွ့ မွာ မငး္ဗာၾကီးလ်ဴဒါန္းေရ ပရိယတိၱစာသင္တုိက္ၾကီး တစ္ခု ဟိခဖူးပါသည္၊(၁၁၄၆) ခုနွစ္ေက်ာက္ျဖဴရြာ ပ်က္စီးျပီးေနာက္
ထိမ္းသိမ္းမူမဟိပဲ အေတာ္ၾကာခပီးမွ (၁၉ ) နွစ္ရာစု ေႏွာင္းပိုင္းနွင့္ ( ၂၀ ) ရာစု အေစာပိုင္းကာလမ်ား တြင့္
ေက်ာက္ျဖဴျမိဳ့မွ ဦးပန္းလွ၊ ပညာ၀န္ဦးကုလား၊ အဖြဲဒါယိကာၾကီးဦးထြန္းလွ၊ ကုန္သည္ၾကီးဦးေအာင္လွ ကုသိုလ္ ရွင္မ်ားတို့က ေက်ာက္တစ္လံုးဂူဘုရားအားထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျပဳျပင္မြမ္းမံပူေစာ္ကိုးကြယ္ ခကတ္သည္မွစ ေႏွာင္းပိုင္းကာလတိမွာကုသိုလ္ေစတနာရွင္တို.က ဆက္လက္ထိ္မ္းသိမ္း မြမ္းမံပူေဇာ္ လွ်က္ဟိပါသည္၊ သၾကၤန္နွစ္ဆနု္းတစ္ရက္ေန့ ကံေကာ္ေတာ္ဘုရား နဲ့အတူ ဘုရားပြဲ က်င္းပေလ့ ဟိပါသည္။


မွတ္ခ်က္။ ။ လိုအပ္ခ်က္တိဟိ ခေကလည္းျဖည့္စြက္နားလည္ပီးကပါ ၊ လက္လွမး္မွီသေလာက္တင္ျပ
ရြီးသားထားျခင္းျဖိဳက္ပါယင့္ ။